Rozprawka – pisemna forma wypowiedzi, rozważania na określony temat. Jej nazwa pochodzi od czasownika "rozprawiać". Składa się ze wstępu (tezy/hipotezy), rozwinięcia (argumentów), zakończenia (potwierdzenia tezy lub potwierdzenia/obalenia hipotezy).
Kompozycja rozprawki.
Najlepiej przygotować wcześniej plan pracy według schematu.
1. wstęp- nawiązanie do tematu;
2. teza- czyli jednoznaczne stwierdzenie, opinia w jakiejś sprawie;
3. argumenty przemawiające za prawdziwością tezy - tu dobrze wypisać sobie konkretne przykłady;
4. zakończenie- potwierdzenie tezy.
3. Rozprawka krok po kroku.
1. dokładnie przeczytaj temat rozprawki i określ problem zawarty w temacie;
2. sformułuj tezę będącą własnym stanowiskiem wobec problemu;
3. przygotuj listę argumentów i dokonaj ich selekcji; warto zacząć od argumentów
najważniejszych, istotna jest więc ich hierarchia i kolejność; każdemu z
argumentów poświęć przynajmniej jeden akapit;
4. jeśli to możliwe, przygotuj cytaty pasujące do argumentów (sposoby wprowadzania
cytatów – patrz poniżej);
5. napisz plan rozprawki;
6. zgromadź słownictwo przydatne do zredagowania rozprawki (patrz poniżej)
7. zredaguj rozprawkę;
8. popraw ewentualne błędy.
Pamiętaj o AKAPITACH - w sumie powinny być co najmniej trzy.
4. Język i styl rozprawki.
a)
zwroty i wyrażenia służące do wprowadzania argumentów:
I argument: po pierwsze…, zacznę od…, na początku chciałbym
przedstawić…, rozpocznę swoje rozważania od najsilniejszego argumentu…, wypada
zacząć od…, moim pierwszym argumentem będzie… itp.;
II argument: po drugie…, oto kolejny argument…, za tezą
przemawia także fakt, że…, przedstawię teraz kolejny argument…, następną sprawą
będzie…, moim drugim argumentem będzie…, z kolei… itp.;
III argument: wypada też dodać, że…, nie można też zapomnieć
o…, na zakończenie przytoczę argument…, zakończę na argumencie…, jako ostatni
przytoczę argument…, moje rozważania byłyby niepełne, gdybym nie przytoczył
jeszcze jednego argumentu…, nie sposób pominąć jeszcze jednego argumentu… itp.;
b)
zwroty i wyrażenia podkreślające własny punkt widzenia:
moim
zdaniem…, myślę, że…, uważam, że…, według mnie…, jestem zdania, że… , jestem przekonany..., śmiało można wyciągnąć wniosek..., nie zadawałem sobie wcześniej tego pytania... , nie mam wątpliwości..., słusznie..., nie mam pewności..., naprawdę..., rzeczywiście..., prawdopodobnie..., nie wątpię, że..., przypuszczam, że..., wydaje mi się, że..., itp.;
c)
zwroty i wyrażenia podkreślające słuszność argumentów:
nie
ma wątpliwości, co do tego, że…, bezsprzecznym wydaje się fakt, iż…,
jest
rzeczą oczywistą, że.. jestem w stu procentach przekonany, że…, jest pewne,
że…, wyraźnie widać, że…, niewątpliwie.., słusznie, wszystkie fakty przemawiają
za tym, że…, z całą pewnością można stwierdzić, że... itp..
Uwaga: niedopuszczalne
jest stosowanie w rozprawce wyrazów i zwrotów z języka potocznego oraz takich,
które są zabarwione emocjonalnie, np. facet, knajpa, gadać, fajny, super,
wkurzający itp.
5. Użycie cytatów.
Pisząc
rozprawkę można odwołać się do cytatów, opinii znanych osób, powiedzeń,
przysłów itp. Cytat będzie wtedy podnosił wartość argumentu.
Przykładowe
sformułowania służące wprowadzaniu cytatów:
ten
argument najlepiej potwierdzają słowa: „…………..”
aby
poprzeć moje zdanie zacytuję słowa x, który powiedział: „……………….”
powołam
się na znane wszystkim powiedzenie, że „………………………”
moją
opinię potwierdza następujący cytat: „…………………..” itp.
źródła:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rozprawka
polski.gim26.gda.pl/Rozprawka.doc
M. Kuziak, S. Rzepczyński, R. Kasterski, Jak pisać po polsku? W szkole. W domu. W pracy., Bielsko - Biała 2004.
